สรุปวิจัยวิทยาศาสตร์

เรื่อง การพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัยด้วยการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร

ปริญญานิพนธ์ ของ วณิชชา  สิทธิพล

เสนอต่อบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
ปี 2556

ภูมิหลัง

            ทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ คือ ความชำนาญหรือความสามรถในการใช้ความคิด เพื่อ ค้นหาความรู้รวมทั้งการแก้ปัญหาซึ่งทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์เป็นทักษะทางปัญญาเพราะเป็นกาทำงานของสมองในรูปแบบการคิดพื้นฐานซึ่งการจัดกิจกรรมประกอบอาหารสามารถทำให้เด็กเรียนรู้และลงมือปฏิบัติจากของจริง โดยใช้ทักษะพื้นฐานคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 5 ในการสังเกต ทดลอง สัมผัส ดมกลิ่น ชิมรสอาหารดังนั้น ผู้วิจัยจึงสนใจนำการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร ซึ่งเป็นกิจกรรมที่พัฒนาให้เด็กเกิดองค์ความรู้ การคิด การวางแผน การเรียงลำดับขั้นตอน ตลอดจนการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง5 มาใช้ในการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย ในการสังเกต การสัมผัสการชิม การฟัง การดมกลิ่น การเปลี่ยนแปลงของอาหารตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ การจำแนกและการวัด ทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้และเข้าใจในการเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่างๆ จนสามารถนำมาใช้ในการพัฒนาความคิดและการสื่อความหมายข้อมูลได้อย่างสมบูรณ์ต่อไป

ความมุ่งหมายของการวิจัย

             1เพื่อศึกษาระดับทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย ก่อนและหลังการทดลองการจัดกิจกรรม
             2 เพื่อความเปรียบเทียบระดับของระดับทักษะพื้นฐานของเด็กปฐมวัย ก่อนและหลังการจัดกิจกรรม

ความสำคัญ
             การจัดกิจกรรมทำเครื่องดื่มน้ำสมุนไพรเป็นกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรง เด็กจะได้เรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสทั้ง5 ในการสังเกต ทดลอง สัมผัส ดมกลิ่น ชิมรสอาหาร ในขณะที่ดำเนินกิจกรรมทำน้ำสมุนไพร เด็กได้สังเกตการเปลี่ยนแปลงของอาหาร เรียนรู้การเปรียบเทียบการชั่ง ตวง วัด และได้เรียนรู้กระบวนการทำงานทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้ การเข้าใจเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่างๆ จนสามารถนำมาใช้ในการพัฒนาความคิดและการสื่อความหมาย การจัดกิจกรรมทำน้ำเครื่องดื่มสมุนไพรทำให้เด็กได้เรียนรู้ทักษะพื้นฐาานทางวิทยาศาสตร์ รู้จักคุณประโยชน์ของอาหารและโภชนาการ เรียนรู้การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์

ตัวแปรที่ศึกษา
1. ตัวแปรต้น ได้แก่ การจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร
2. ตัวแปรตาม ได้แก่ ทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ ประกอบด้วย
    2.1 การสังเกต
    2.2 การจำแนก
    2.3 การวัด
    2.4 การสื่อความหมายข้อมูล

สมมุติฐานการวิจัย
     เด็กปฐมวัยมีการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์สูงขึ้นเมื่อได้รับการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร

ทักษะที่เด็กได้รับ
            1การสังกต
            2การวัด
            3การจำแนก
            4การสรุปข้อมูล

วิธีการสอน
ขั้นนำ
         นำเข้าสู่กิจกรรมด้วยเพลง คำคล้องจองปริศนาคำทายและสื่อต่างๆ
ขั้นสอน
        1. ครูแนะนำวัสดุอุปกรณ์
        2. ครูแนะนำกิจกรรมการทำน้ำฝรั่ง พร้อมวิธีการทำอย่างละเอียด
        3. ครูและเด็กร่วมกันทำน้ำฝรั่ง
        4. ครูและเด็กร่วมกันรับประทานน้ำฝรั่ง
ขั้นสรุป
        1. ครูใช้คำถามกับเด็ก
        2. ครูและเด็กร่วมกันสรุปวิธีการทำน้ำฝรั่ง

ผลการทดลอง
       หลังจากที่เด็กปฐมวัยได้รับการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มน้ำสมุนไพร ระดับพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์เพิ่มขึ้นโดยรวมอยู่ในระดับดี มีการสักเกตที่ดีขึ้น สามารถจำแนก สี รูปร่าง ขนาด กลิ่น รสชาติได้ การวัดเด็กสามารถเข้าใจและตวงได้ให้เท่าขนาดที่สั่ง ด้านการสื่อความหมายเด็กมีการแลกเปลี่ยนความคิดและนำเสนอได้ดีขึ้น

อภิปรายผล
            จากการทดลอง พบว่า เด็กปฐมวัยมีทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์สูงขึ้นทั้งโดยรวมและรายด้าน หลังจากได้รับ การจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร อย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติที่ระดับ.01 แสดงให้เห็นว่า กิจกรรมทำเครื่องดื่มสมุนไพรช่วยส่งเสริมทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัยให้อยู่ในระดับดีขึ้น โดย ระดับทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัยโดยรวมและรายด้านสูงกว่าก่อนการทดลองทุกด้าน